International Journal of Barrier Free Life and Society
Abbreviation: BAFLAS | ISSN (Print): 2602-4799 | ISSN (Online): 2602-4497 | DOI: 10.29329/baflas

Original article    |    Open Access
International Journal of Barrier Free Life and Society 2020, Vol. 4(1) 44-61

İşitme Engelliler Meslek Lisesinden Mezun Olan Öğrencilerin Başarı Düzeylerinin Betimlenmesi 

Hasan Hüseyin Selvi

pp. 44 - 61   |  DOI: https://doi.org/10.29329/baflas.2020.266.4

Published online: January 08, 2021  |   Number of Views: 518  |  Number of Download: 584


Abstract

Bu araştırmada ortaöğretim düzeyinde işitme engelli öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeylerinin betimlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma Karadeniz Bölgesinde yer alan bir ilimizde, işitme engellilere eğitim veren özel eğitim meslek lisesinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma öncesinde ilgili okulda, gözlem ve inceleme yapılarak ön hazırlık yapılmıştır. Araştırmada bir nitel yöntem çeşidi olan odak grup görüşmesi yapılmıştır.  Odak grup görüşmesi 8 öğretmen ve 1 müdür olmak üzere 9 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Görüşme dışında işitme engelli öğrencilerin başarı düzeylerini betimlemeye yönelik bir değerlendirme testi geliştirilmiş ve farklı sınıflarda eğitim alan 22 öğrenciye uygulanmıştır. Değerlendirme test sonuçları ile okulda yapılan çeşitli ölçme-değerlendirme test sonuçları karşılaştırılmıştır.

Araştırma sonuçları alan yazın kapsamında değerlendirilmiştir. Temel sonuçlar şu şekildedir. Okulda eğitim alan öğrencilerin % 65’i ödül belgesi aldığı (teşekkür vb.) halde görüşülen öğrencilerin tamamının okuma-yazma bilmediği, okuduğu metni anlayamadığı, okulda öğrencilerin aktif şekilde işitme cihazlarını kullanmadığı, dersliklerin yalıtımlı olmadığı, işitme engellilerin eğitimine yönelik yöntemlerin etkin bir şekilde kullanılmadığı sonuçları elde edilmiştir.

Öğretmenlerin tamamının özel eğitim bölümü dışında farklı alanlardan mezun olmalarına rağmen işitme engellilerin eğitimine yönelik bir hizmetiçi eğitime katılmadığı, okulda yapılan sınav ve değerlendirmelerin ölçme-değerlendirme ilkelerine uygun olmadığı, öğrencilerin davranış problemleri yaşadıkları, öğrencilerin sınırlı düzeydeki sözcükleri ile cümle kurmaya çalıştıkları görülmüştür.

Araştırmada literatür ve bulgular ışığında öneriler getirilmiştir. İşitme engellilere yönelik eğitim veren özel eğitim meslek liselerinde eğitim ile ilgili oldukça yoğun sorunlar yaşandığı anlaşıldığından işitme engellilere yönelik meslek liseleri için bakanlığımız tarafından çeşitli düzenlemeler yapılması gerekmektedir. Özel eğitim meslek liselerinde görevli öğretmenlerin işitme engellilerin eğitimi konusunda hizmetiçi eğitim almaları, okul programlarının öğrencilerin engel özelliklerine göre uygun hale getirilmesi, okulların fiziki şartlarının iyileştirilmesi, öğretmenlerin işitme engellilerin eğitimine yönelik yöntem konusundaki tereddütlerinin giderilmesi başlıca öneriler arasında yer almaktadır.

Keywords: Işitme Engelli, Işitme Engelliler Meslek Lisesi, Başarı


How to Cite this Article

APA 6th edition
Selvi, H.H. (2020). İşitme Engelliler Meslek Lisesinden Mezun Olan Öğrencilerin Başarı Düzeylerinin Betimlenmesi  . International Journal of Barrier Free Life and Society, 4(1), 44-61. doi: 10.29329/baflas.2020.266.4

Harvard
Selvi, H. (2020). İşitme Engelliler Meslek Lisesinden Mezun Olan Öğrencilerin Başarı Düzeylerinin Betimlenmesi  . International Journal of Barrier Free Life and Society, 4(1), pp. 44-61.

Chicago 16th edition
Selvi, Hasan Huseyin (2020). "İşitme Engelliler Meslek Lisesinden Mezun Olan Öğrencilerin Başarı Düzeylerinin Betimlenmesi  ". International Journal of Barrier Free Life and Society 4 (1):44-61. doi:10.29329/baflas.2020.266.4.

References
  1. Başkale, H. (2016) Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik ve Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi. DEUHFED 2016, 9 (1), 23-28. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/753041 [Google Scholar]
  2. Bowe, F. G. (2003) Transition for Deaf and Hard-of-Hearing Students: A Blueprint for Change.  Journal of Deaf Studies and Deaf Education. 8(4):485-93 [Google Scholar]
  3. Can, Y. (1997). İşitme engelliler okullarında çalışan öğretmenlerin yeterlilikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Abant İzzet Baysal Ü. Bolu. [Google Scholar]
  4. Çetin, H. (2006). İşitme Engelli ve Normal İşiten Çocuklarda Meslek Tercihi [Google Scholar]
  5. Farklılıklarının Araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Hacettepe Ü.  Ankara. [Google Scholar]
  6. Dyer, A., McSweeney, M., Szczerbinski, M., ve Campbell, R. (2003). Predictors of Reading Delay in Deaf Adolescents: The Relative Contributions of Rapid Automatized Naming Speed and Phonemic Awareness and Decoding. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 8, 215-229. Doi: 10.1093/deafed/eng012. [Google Scholar]
  7.  Erdiken B, (2003). İşitme engelli yüksekokul öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri. Anadolu Ü. Yayınları. Eskişehir. [Google Scholar]
  8. Girgin, C. (2003). İşitme engelli çocukların eğitimine giriş. Anadolu Ü. Yayınları. Eskişehir. [Google Scholar]
  9. Girgin,  C.(1997). Türkçe konuşan doğal işitsel sözel yöntemle eğitim gören işitme engelli kız çocukların konuşma anlaşılırlığı ile süre ve perde özellikleri.  Doktora Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Anadolu Ü. Eskişehir. [Google Scholar]
  10. Guardino, C., Selznick, D.N., ve Syverud, S. M. (2009). Teaching Phonological  Skills to a Deaf First Grader: A Promising Strategy. American  Annals of the Deaf, 154 (4), 382-388. Doı: 10.1353/aad.0.0113 [Google Scholar]
  11. İçten, G. (2003). Üniversite hazırlık sınıfı işitme engelli öğrencilerinin okuma sonrası soruları yanıtlamalarında 'soru-yanıt ilişkileri' stratejisinin kullanımı. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Ü. Eskişehir. [Google Scholar]
  12. Karasu, P. (2004). Kaynaştırmadaki işitme engelli öğrencilerin yazılı anlatım beceri düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Anadolu Ü.  Eskişehir. [Google Scholar]
  13. Karasu, P. (2011). İşitme Engelli Öğrenciler Ve Normal İşiten Öğrencilerin Okuma Becerilerinin Formel Olmayan Okuma Envanteri İle Değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Anadolu Ü. Eskişehir. [Google Scholar]
  14. Kök, M. (1986). Sağırlar okulundaki öğrencilerin normal okuldaki öğrencilerle yaş cinsiyet yatılı- gündüzlü durumlarına göre sözcük dağarcığının karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. [Google Scholar]
  15. Krefting, L. (1991). Rigor in qualitative research: the assessment of trustworthiness. The American Journal of Occupational Therapy, 45, 214-222. https://doi.org/10.5014/ajot.45.3.214. [Google Scholar] [Crossref] 
  16. Okta, D. E. (2008).  Kaynaştırma Sınıflarına Devam Eden İşitme Engeli Olan Öğrencilere ve Sınıf Öğretmenlerine Sağlanan Özel Eğitim Hizmetlerinin Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Hacettepe Ü.  Ankara. [Google Scholar]
  17. Köselioğlu, B. (1987).  İşitme cihazı kullananlarda amplifikasyonun işitme eşiklerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ankara 1987. Ankara. [Google Scholar]
  18. Mertens, D. M. (2013). Social Experiences of Hearing-Impaired High School Youth.  American Annals of the Deaf Gallaudet University Press. Volume 134, Number 1, March 1989. pp. 15-19. [Google Scholar]
  19. Milano, C., ve diğerleri (2017). Adjustment and Other Factors Related to High School Aged Students Identified as Hearing Impaired.  International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE) 5(4): 255. [Google Scholar]
  20. Punch, R., Hyde, M., Creed, P. A. (2004). Issues in the School-to-Work Transition of Hard of Hearing Adolescents.  American Annals of the Deaf 149(1):28-38 [Google Scholar]
  21. Sayın, Z. (1989). İşitme özürlü çocukların eğitimine yönelik görsel iletişim araçları üzerine bir deneme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hacettepe Ü. Ankara. [Google Scholar]
  22. Selvi, H. H. (2004). Resmi işitme engelliler eğitim kurumlarının işlevsel süreçlerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Marmara Üniversitesi. İstanbul. [Google Scholar]
  23. Selvi, H. H. (2015). Türkiye’de işaret dili eğitimine yönelik yaşanan sorunların betimlenmesi. 25. Özel Eğitim Kongresi, 2-4 Aralık, İstanbul. [Google Scholar]
  24. Selvi, H. H., Gökgöz, K., Demirtaş, S., Özsoy, S.,  Güven, M. (2019). ). İşitme Engellilerin Eğitim Sorunlarının Betimlenmesi. 29. Özel Eğitim Kongresi, 06-09 Kasım.Kuşadası. [Google Scholar]
  25. Stephanie C. P. M., ve diğerleri. (2012). Behavioral problems in school-aged hearing-impaired children: the influence of sociodemographic, linguistic, and medical factors.  European Child & Adolescent Psychiatry volume 23, pages187–196(2014). [Google Scholar]
  26. Tettey, E., Cobbina, M., Hameenoo, E. S (2017). Academic Challenges of Students with Hearing Impairment (SHIs) in Ghana.  Disability CBR & Inclusive Development 28(3):127 [Google Scholar]
  27. Turan, Z. (2010). İşitme Kayıplı Çocuklarda Doğal İşitsel-Sözel Yaklaşımla Sürdürülen Bir Aile Eğitimi Çalışmasının İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 10 (3); 1697-1756. [Google Scholar]
  28. Tüfekçioğlu, Ü. (1989). Farklı iki eğitim ortamında sözel iletişim eğitimi gören işitme engelli öğrencilerin konuşma dillerinin karşılaştırılması (eskişehir sağırlar okulu ve anadolu üniversitesi-içem). Doktora Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Anadolu Ü. Eskişehir. [Google Scholar]
  29. Tuncay, H. (1980.) İşitme özürlü çocukların yazılı anlatım yeterlikleri. A.Ü. Eğitim Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara. [Google Scholar]
  30. Zeshan, U. (2003). Aspests Of Türk İşaret Dili (Turkish Sign Language). Research Centre For Linguistic Typology, La Trobe University Melbourne& Mac Plan- Institute For Psycholinguisticks, Nijmegen. [Google Scholar]
  31. Zrigat, İ., Smadi, Y. M. (2012). Challenges of Educating Students who are Deaf and Hard-of-Hearing in Jordan.  Journal of Humanities and Social Sciences Vol 2 (2):150-158. [Google Scholar]