International Journal of Barrier Free Life and Society
Abbreviation: BAFLAS | ISSN (Print): 2602-4799 | ISSN (Online): 2602-4497 | DOI: 10.29329/baflas

Original article    |    Open Access
International Journal of Barrier Free Life and Society 2017, Vol. 1(1) 1-19

İşlevsel Becerilerin Öğretiminde Eş Zamanlı İpucuyla Yapılan Öğretiminin Etkililiği

Sinan Kalkan

pp. 1 - 19   |  DOI: https://doi.org/10.29329/baflas.2017.120.1

Published online: November 30, 2017  |   Number of Views: 414  |  Number of Download: 695


Abstract

Bu araştırmada, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş bir öğrenciye diş fırçalama, çorap giyme ve makasla çizgi üzerinden kâğıt kesme becerisinin kazandırılmasında eşzamanlı ipucuyla yapılan öğretim yönteminin (Tekin-İftar ve Kırcaali-İftar, 2013; Wolery, Ault ve Doyle, 1992) etkili olup olmadığı incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda yapılan öğretimin etkililiğini belirlemek amacıyla tek denekli araştırma modellerinden davranışlar arası çoklu yoklama modeli (Wolery vd., 1992) kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcısı resmi bir ortaokulda özel eğitim sınıfına devam eden, 7 yaşında orta düzeyde zihinsel yetersizlikten etkilenmiş erkek bir öğrencidir. Araştırmanın uygulama süreci başlama düzeyi, günlük yoklama, öğretim, genelleme ve izleme oturumlarını kapsamaktadır. Çalışmanın bulguları, katılımcının diş fırçalama ve çorap giyme becerisini bir öğretim oturumu, makas ile çizgi üzerinden kâğıt kesme becerisini ise iki öğretim oturumu sonunda ölçütü karşılar düzeyde sergilediğini göstermiştir. Dahası, katılımcı çocuk öğrendiği becerileri başka ortam, araç-gereç ve kişilere genelleyebilmiş ve 1, 7, 14 ve 16 gün sonra yapılan izleme oturumlarında beceriyi koruduğu gözlenmiştir. Araştırma sonuçları eşzamanlı ipucu ile öğretimin etkililiğini inceleyen ülkemizde ve yurt dışında yapılan araştırmalarla tutarlılık göstermektedir.

Keywords: Zihinsel yetersizlik, Eşzamanlı ipucuyla öğretim, işlevsel beceriler.


How to Cite this Article

APA 6th edition
Kalkan, S. (2017). İşlevsel Becerilerin Öğretiminde Eş Zamanlı İpucuyla Yapılan Öğretiminin Etkililiği . International Journal of Barrier Free Life and Society, 1(1), 1-19. doi: 10.29329/baflas.2017.120.1

Harvard
Kalkan, S. (2017). İşlevsel Becerilerin Öğretiminde Eş Zamanlı İpucuyla Yapılan Öğretiminin Etkililiği . International Journal of Barrier Free Life and Society, 1(1), pp. 1-19.

Chicago 16th edition
Kalkan, Sinan (2017). "İşlevsel Becerilerin Öğretiminde Eş Zamanlı İpucuyla Yapılan Öğretiminin Etkililiği ". International Journal of Barrier Free Life and Society 1 (1):1-19. doi:10.29329/baflas.2017.120.1.

References
  1. Akmanoğlu, N. (2002). Otistik Bireylere Adı Söylenen Rakamın Gösterilmesi Becerisinin Öğretiminde Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
  2. Billingsley, F., Owen, R. H. & Munson, R. (1980). Procedural reliability: A rationale and an example. Behavioral Assessment, 2(2), 229-241. [Google Scholar]
  3. Birkan, B. (2003). Gelişim yetersizliği olan çocuklara renk öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Anadolu üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 169-186. [Google Scholar]
  4. Cavkaytar, A. (2001). Zihin engellilerin eğitimi amaçlar. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 115-121. [Google Scholar]
  5. Çulha, S. (2010). Zihinsel yetersizliği olan ilköğretim kaynaştırma öğrencilerine yabancı dil öğretiminde eşzamanlı ipucuyla sunulan bireysel destek eğitimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
  6. Doğan, Senai O. (2001). Zihin Özürlü Çocuklara Adı Söylenen Mesleğe Ait Resmi Seçme Becerisinin Öğretiminde Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
  7. Fetko, K. S., Suchuster, J. W., Harley, D. A. & Collins, B. C. (1999). Usinf of simultaneous prompting to teach a chained vocational task to young adults with severe ıntellectual disabilities. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 34(3), 318-329. [Google Scholar]
  8. Fickel, K. M., Suchuster, J. W. & Collins, B. C. (1998). Teaching different tasks using different stimuli in a heterogeneous small group. Journal of Behavioanal Education, 8(2), 219-244. [Google Scholar]
  9. Gibson, A. N. & Suchuster, J. W. (1992). The use of simultaneous prompting for teaching expressive word recognition to preschool children. Topics in Early Childhood Special Education, 12(2), 247-267. [Google Scholar]
  10. Griffen, A. K., Suchuster, J. W. & Morse, T. E. (1998). the acquistion of ınstructive feedback: A comparison versus ıntermittent presentation schedules. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 33(1), 42-61. [Google Scholar]
  11. Güneş, N. (2012). Annelerin sunduğu eşzamanlı ipucuyla öğretimin gelişimsel yetersizliği olan çocuklarına bağcık bağlama becerisinin öğretimi üzerindeki etkililiği. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
  12. Karabulut, A., & Yıkmış, A. (2010). Zihin yetersizliği olan bireylere saat söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. [Google Scholar]
  13. Karşıyakalı, D. M. (2011). Otistik bir öğrenciye adı söylenen çalgıyı gösterebilme öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul. [Google Scholar]
  14. Kırcaali İftar, G. & Tekin, E. (1997). Tek denekli araştırma yöntemleri. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. [Google Scholar]
  15. Kırcaali İftar, G. & Tekin, E. (2001; 2006). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  16. Kurt, O. (2006) Otistik özellikler gösteren çocuklara zincirleme serbest zaman becerilerinin öğretiminde sabit bekleme süreli öğretimin ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin gömülü öğretimle sunulmasının etlilik ve verimliliklerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]
  17. Maciag, K.G., Suchuster, J. W., Collins, B. C. & Cooper, J. T. (2000). Training adults with moderate and severe mental reterdation in a vocational skill using a simultaneous prompting procedures. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35(3), 306-316. [Google Scholar]
  18. Özbey, F. (2005). Zihin yetersizliği olan öğrencilere iş becerilerinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. [Google Scholar]
  19. Özkan, Ş. Y. (2006). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere fotokopi çekme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 7(02), 29-48. [Google Scholar]
  20. Özyürek, M. (1991). Zihinsel yetersizliği olan bireylerin eğitiminde tıbbî ve eğitsel yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 1(1), 17-20. [Google Scholar]
  21. Parrot, K. A., Suchuster, J. W., Collins, B. C. & Gassaway, L. J. (2000). Simultaneous Prompting And Instructive Feedback When Teaching Tasks. Journal of Behavioanal Education, 10(1), 3-19. [Google Scholar]
  22. Schuster, J. W. & Griffen, A. K. (1993). Teaching a cahained task with a simultaneous prompting procedure. Journal of Behavioanal Education, 3(3), 299-315. [Google Scholar]
  23. Singleton, K. C., Suchuster, J. W. & Ault, M. J. (1995). Simultaneous prompting in a small group instructional arrangement. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 30(3), 218-230. [Google Scholar]
  24. Snell, M. E. (1993). Instruction of students with severe disabilities (Fourth Edition). New Jersey: Prentice-Hall, Inc. A Simon & Schuster Company. [Google Scholar]
  25. Swell, T. J., Collins, B. C., Hemmeter, M. L. & Suchuster, J. W. (1998). Using simultaneous prompting within an activity-based format to teach dressing skills to preschoolers with developmental delays. Journal of Early Intervention, 21(2), 132-145. [Google Scholar]
  26. Tekin İftar, E. (2012). Çoklu yoklama modelleri. Tekin-İftar, E. (Ed.), Eğitim ve davranış bilimlerinde tek denekli araştırmalar içinde (ss. 217-254). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. [Google Scholar]
  27. Tekin-İftar, E. ve Kırcaali-İftar, G. (2013). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri. Ankara: Vize Yayıncılık. [Google Scholar]
  28. Tümeğ, S., & Sazak Pınar, E. (2016). Zihin yetersizliği olan öğrencilere madeni paraların öğretiminde zihin yetersizliği olan bir akran tarafından sunulan eşzamanlı ipucuyla öğretim yönteminin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(3), 269-297. [Google Scholar]
  29.  Varol, N. & Diler, N. (2002). Resim-İş Becerilerinin Öğretiminde Tüm Beceri ve İleri Zincirleme Yaklaşımlarının Etkililiği. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1) 117-132, Ankara. [Google Scholar]
  30. Varol, N. (2005). Beceri öğretimi ve öz bakım becerilerinin kazandırılması. KÖK Yayıncılık, Ankara. [Google Scholar]
  31. Wolery, M., Ault, M. J., & Doyle, P. M. (1992). Teaching students with moderate to severe disabilities. London: Longman Publishing Group. [Google Scholar]
  32. Yücesoy, Ş. (2002). Zihin özürlü öğrencilere fotokopi çekme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu üniversitesi, Eskişehir. [Google Scholar]