International Journal of Barrier Free Life and Society
Abbreviation: BAFLAS | ISSN (Print): 2602-4799 | ISSN (Online): 2602-4497 | DOI: 10.29329/baflas

Volume 3 Issue 1 (December 2019)

Issue Information

Issue Information | International Journal of Barrier Free Life and Society Vol. 3 (1)
Issue Information

pp. i - vi   |  DOI: 10.29329/baflas.2019.265

Abstract

Keywords:

Original Articles

Original article | International Journal of Barrier Free Life and Society Vol. 3 (1)
Marjinal Etki Gösteren Engelli Liderlerin Genel Özelliklerinin Betimlenmesi

Hasan Hüseyin Selvi

pp. 1 - 15   |  DOI: 10.29329/baflas.2019.265.1

Abstract

Liderlik bilinçli olarak insanları etkileme ve yönlendirme yeteneği olarak kabul edilmektedir. Lider takipçilerini doğal olarak ikna eder. Liderlerin en büyük özelliği takipçilerinin olmasıdır. Liderlerde bulunan özelliklere göre liderlik türleri ortaya çıkmıştır. Günümüzde bireysel özellikleri nedeniyle kendisinden liderlik özellikleri beklenmeyen engelli bireylerin benzerlerinden farklılaşarak karşılaştıkları insanları etkiledikleri ve takipçilere sahip oldukları gözlenmektedir. Bu şekilde marjinal etki göstererek toplumu etkileyen engelli liderlerle günümüzde sıkça karşılaşmaktayız. Engele sahip liderlerin bu başarıya nasıl ulaştıkları ve onları başarıya iten güç toplumda merak konusu olmaktadır. Bu araştırmada engelli liderlerin yaşam öykülerinden yola çıkılarak engelli liderleri başarıya iten gücün ne olduğu ve engelli bireylerin sahip oldukları genel yetenek ve beceri alanlarının betimlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma, engelliliğin liderliğe marjinal etkisine yönelik ölçek çalışmasının alt boyutlarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.

 Araştırmada Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz Yöntemine dayanan nitel bir araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada toplum tarafından tanınmış, insanlar üzerinde iz bırakmış engelli liderlerle birlikte çalışan 10 kişiyle görüşme yapılmıştır.  Veri toplama aracı olarak görüşme tekniği ve yaşam öyküsü (otobiyografi) kullanılmıştır. Görüşmede yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.

Katılımcılara göre engellilik fiziksel bir yoksunluktan öte toplumsal bir algı olarak görülmektedir. Bu bakış açısıyla engel kültürel bir kavramdır. Katılımcılar engellilerinden dolayı hayatla baş edebilme için çeşitli stratejiler geliştirdiklerini belirtmişlerdir. Katılımcıların engele bağlı olarak çeşitli sorunlar yaşadıkları, bu sorunların temel nedeni olarak toplumun engelliliği anlayamaması ve fiziksel düzenlemelerin yetersizliğinden şikâyet ettikleri anlaşılmaktadır.

Görüşmeye katılan katılımcıların geleceğe ilişkin amaçları arasında akademik kariyer yapma, eser bırakma isteği, topluma yararlı olma, engelli sorunlarına katkı sağlama, proje geliştirme, fikir üretme ve hobileri gerçekleştirme gibi hedeflerinin olduğu, katılımcıların mevcut durumu kabullenme yerine içinde bulunduğun durumu geliştirmek, iyileştirmek ya da yeni bir şeyler ortaya koymak için çaba sarf ettikleri, yani proaktif stratejiye sahip oldukları görülmektedir.

Görüşme notları analiz edilerek liderlik kuramları doğrultusunda yorumlanmış, engelliliğin marjinal etkisinin bir liderlik göstergesi olabileceği sonucu elde edilmiştir.

Keywords: Lider, Engelli lider, Liderlik yaklaşımları.

Review Articles

Review article | International Journal of Barrier Free Life and Society Vol. 3 (1)
Erken Çocukluk Özel Eğitiminde Erken Okuryazarlık ve Okulöncesi Öğretmenlerinin Uygulamaları

Emre Laçin

pp. 16 - 36   |  DOI: 10.29329/baflas.2019.265.2

Abstract

Erken çocukluk eğitimi 0-6 yaş arasını kapsayan eğitim olarak tanımlanmaktadır. Erken çocukluk özel eğitimi ise çocuğun tanı almasından itibaren destek özel eğitim hizmetlerinin sunularak gelişim alanlarının desteklenmesi sürecidir. Erken okuryazarlık okuma becerisinin ediniminde ön koşul beceri olarak görülmektedir. Özel gereksinimli ve risk grubu olan çocukların erken dönemde belirlenmesi ve müdahale edilebilmesi açısından erken okuryazarlık çok önemlidir. Erken okuryazarlığın alt boyutları olan; sesbilgisel farkındalık, harf bilgisi, yazı farkındalığı, sözcük bilgisi ve dinlediğini anlama gibi beceriler özellikle özel gereksinimli ve risk grubu çocukların güçlük yaşadığı gelişim alanlarını içermektedir. Bu bağlamda ileriki okuma başarısını edinmede özellikle özel gereksinimli ve risk grubu çocuklar için erken okuryazarlık hayati önem taşımaktadır. Özel gereksinimli öğrenci gruplarından zihinsel yetersizlik, öğrenme güçlüğü, dil bozukluğu gibi gruplar erken okuryazarlık becerilerinde akranlarından çok daha fazla geride kalmaktadırlar. Okul öncesi öğretmenlerinin erken okuryazarlık bilgi düzeyi çocukların başarısını etkilemektedir. Bilgi düzeyi iyi olan öğretmenler iyi ve nitelikli sınıf içi uygulamalar yaparak çocukların erken okuryazarlık becerilerini geliştirmektedirler. Bilgi düzeyi ve uygulama performansı arasında da doğrusal bir ilişki olduğu bilinmektedir. Bilgi düzeyi iyi olan okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi uygulamalarda daha iyi oldukları görülmüştür.

Keywords: erken okuryazarlık, erken çocukluk özel eğitimi, okulöncesi öğretmenlerinin erken okuryazarlık bilgi düzeyi

Review article | International Journal of Barrier Free Life and Society Vol. 3 (1)
Ana Babalık Davranışlarını Belirleyen Özelliklerden Biri: Evlilik Doyumu

Betül Gökçen Doğan Laçin

pp. 37 - 47   |  DOI: 10.29329/baflas.2019.265.3

Abstract

Bir yetişkinin duygu, düşünce ve davranışlarının temelini küçük yaşta anne ve babasından gördüğü davranışlar oluşturmaktadır. Bu bakımından ana babalık davranışlarını belirleyen etkenleri incelemek önemlidir. Böylelikle, ana babaların davranışlarına etki eden etmenlere müdahale ederek, onların çocuklarına sevgi dolu, sıcak davranmaları sağlanabilir. Bu bağlamda, bu derleme çalışmada ana babalık davranışları hakkında bilgi verilmiş ve ana babalık davranışlarını etkilediği düşünülen evlilik doyumu kavramı üzerinde durulmuştur. Ardından, ana babalık davranışları ile evlilik doyumunun birlikte incelendiği ampirik çalışmalara yer verilmiştir. Sonuç olarak, Türkiye’de ana babalık davranışlarını etkileyen etmenleri inceleyen araştırmaların yeterli olmadığı farkedilip bu konuda yapılacak ampirik çalışmaların önemi belirtilmiştir.

Keywords: Ana babalık, Ana babalık davranışları, Evlilik doyumu